คำแนะนำกระทรวงสาธารณสุข
เรื่อง โรคมือ เท้า ปาก ฉบับที่ 1
วันที่ 19 กรกฎาคม 2555
----------------------------
ตามที่ มีรายงานข่าวการระบาดของโรคมือ เท้า ปาก ในประเทศกัมพูชา โดยผู้ป่วยส่วนใหญ่เป็นเด็กอายุต่ำกว่า 3 ปี มีผู้เสียชีวิตหลายราย ซึ่งส่วนใหญ่เกิดจากเชื้อเอนเทอโรไวรัส 71 (Enterovirus 71) กระทรวงสาธารณสุขได้ติดตามสถานการณ์อย่างใกล้ชิด และดำเนินการป้องกันควบคุมโรค และดูแลผู้ป่วยอย่างต่อเนื่อง จึงขอสรุปข้อมูลและให้คำแนะนำดังต่อไปนี้
1. โรคมือ เท้า ปาก (Hand foot and mouth disease) เป็นโรคประจำถิ่นที่เกิดขึ้นทั่วโลก มักเกิดในเด็กอายุน้อยกว่า 5 ปี พบได้น้อยในเด็กโต หรือผู้ใหญ่ เกิดจากเชื้อไวรัสหลายชนิด ในกลุ่มเอ็นเทอโรไวรัส อาการป่วยได้แก่ ไข้ มีจุดหรือผื่นแดงในปาก ลิ้น เหงือก กระพุ้งแก้ม และเกิดผื่นแดง ซึ่งต่อมากลายเป็นตุ่มพองใส บริเวณฝ่ามือ ฝ่าเท้า และที่ก้น บางรายอาจไม่มีตุ่มพอง ผู้ป่วยส่วนใหญ่มีอาการไม่รุนแรง และมักหายได้เองใน 7-10 วัน โรคนี้รักษาตามอาการ ไม่มีการรักษาจำเพาะ ผู้ป่วยประมาณร้อยละ 1-2 อาจมีโรคแทรกซ้อน เช่น มีอาการทางสมอง หรืออาการในระบบทางเดินหายใจ ซึ่งส่วนใหญ่รักษาหายได้ แต่ผู้ป่วยบางรายอาจมีอาการรุนแรงและเสียชีวิต ซึ่งมักเกิดจากเชื้อไวรัสบางตัว เช่น เชื้อเอนเทอโรไวรัส 71
2. เชื้อโรคมือ เท้า ปาก อยู่ในน้ำมูก น้ำลาย น้ำจากตุ่มพองและแผลในปาก หรืออุจจาระของผู้ป่วยเชื้อเข้าร่างกายทางปาก โดยติดมากับมือ หรือภาชนะที่ใช้ร่วมกัน เช่น ช้อน แก้วน้ำ หรือของเล่น หรือติดจากการไอจามรดกัน จึงอาจติดต่อกันได้ง่ายในสถานที่ที่มีเด็กอยู่ร่วมกันจำนวนมาก เช่น สถานรับเลี้ยงเด็กและโรงเรียนอนุบาล
3. กระทรวงสาธารณสุขได้ดำเนินการเฝ้าระวังโรคมือ เท้า ปาก ต่อเนื่องมาเป็นเวลาหลายปี รวมทั้งเฝ้าระวังเชื้อที่อาจเป็นสาเหตุของการป่วยรุนแรง เช่น เชื้อเอนเทอโรไวรัส 71 ด้วย โดยร่วมมือกับสถาบันต่างๆ ในระยะที่ผ่านมา มีรายงานผู้ป่วยปีละ 8,000-18,000 ราย ส่วนใหญ่มีอาการไม่รุนแรง พบผู้เสียชีวิตปีละ 2-6 ราย ซึ่งมักเกิดจากเชื้อเอนเทอโรไวรัส 71 สำหรับปีนี้ ตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม – 16 กรกฎาคม 2555 มีรายงานผู้ป่วยโรคมือ เท้า ปาก ทั่วประเทศ รวม 13,918 ราย ผู้ป่วยบางรายติดเชื้อเอนเทอโรไวรัส 71 แต่ยังไม่พบผู้เสียชีวิต พบผู้ป่วยทุกจังหวัด มีการระบาดในสถานศึกษาหลายจังหวัด รวมทั้ง กรุงเทพมหานคร การตรวจเชื้อจากผู้ป่วยพบเอนเทอโรไวรัสหลายชนิด ตามที่พบอยู่เป็นประจำ ซึ่งส่วนใหญ่เป็นเชื้อที่ไม่รุนแรง
4. ในปัจจุบัน กระทรวงสาธารณสุข ดำเนินมาตรการ การป้องกันและควบคุมโรค ดังนี้
5. กระทรวงสาธารณสุขขอให้คำแนะนำ แก่ประชาชน เพื่อการเฝ้าระวังป้องกันและควบคุมโรค ดังนี้
สำหรับศูนย์เด็กเล็ก และสถานศึกษา
สถานที่ ห้องน้ำ ห้องส้วม ของใช้ ของเล่น ภาชนะที่เด็กใช้ร่วมกัน
สำหรับประชาชนทั่วไป
สำหรับผู้เดินทางที่ไปหรือกลับจากประเทศที่มีการระบาดของโรคมือ เท้า ปาก
คำแนะนำเกี่ยวกับการป้องกันและควบคุมโรค สำหรับประชาชน ศูนย์เด็กเล็ก และสถานศึกษา สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้จากเว็ปไซต์ของกระทรวงสาธารณสุข www.moph.go.th
หรือสำนักโรคอุบัติใหม่ http://beid.ddc.moph.go.th
หมายเหตุอ้างอิงจาก : สำนักโรคอุบัติใหม่ กระทรวงสาธารณสุข